̲ͲÑÒÐ ÎѲÒÈ ² ÍÀÓÊÈ Ë²Ë²ß ÃÐÈÍÅÂÈ×: "ß ÑÒÂÅÐÄÆÓÞ, ÙÎ Â ÍÀÑ Â²ÄÑÓÒÍ²É Ð²ÂÍÈÉ ÄËß ÂÑ²Õ ÄÎÑÒÓÏ ÄÎ ßʲÑÍί ÎѲÒÈ" « Íîâèíè « ªâðî Îñâ³òà
: íàâ³ãàö³ÿ :
Áîëîíñüêèé ïðîöåñ
Îö³íêà ÿêîñò³ îñâ³òè
Ùî òàêå ðåéòèíã
Çîâí³øíº îö³íþâàííÿ
Ðåéòèíãè ÇÂÎ Óêðà¿íè
Ñâ³òîâ³ ðåéòèíãè ÇÂÎ
²íôîðìàö³ÿ
ÇÂÎ Óêðà¿íè
ÒÎÏ-10 ÇÂÎ Óêðà¿íè
²íôîðìàö³ÿ äëÿ ðåéòèíãó
: ñàéò :
Êàðòà ñàéòó
Ïîøóê ïî ñàéòó
: ïîøóê :
 
: ôîòîãàëåðåÿ :
Êîíôåðåíö³ÿ ̳æíàðîäíî¿ îáñåðâàòî𳿠ç âèçíà÷åííÿ óí³âåðñèòåòñüêèõ ðåéòèíã³â (IREG-5),Áåðë³í 2010 30-09-2010 8 ìàðòà 2010 â  Âàðøàâå ñîñòîÿëñÿ êðóãëûé ñòîë Ìåæíàðîäíîé îáñåðâàòîðèè ïî àêàäåìè÷åñêèõ ðåéòèíãàõ è äîñòèæåíèÿì IREG-4 - 14-16 èþíÿ 2009 ãîäà, Àñòàíà, Êàçàõñòàí
Íîâèíè
̲ͲÑÒÐ ÎѲÒÈ ² ÍÀÓÊÈ Ë²Ë²ß ÃÐÈÍÅÂÈ×: "ß ÑÒÂÅÐÄÆÓÞ, ÙÎ Â ÍÀÑ Â²ÄÑÓÒÍ²É Ð²ÂÍÈÉ ÄËß ÂÑ²Õ ÄÎÑÒÓÏ ÄÎ ßʲÑÍί ÎѲÒÈ"
24-05-2017

Ïðî ï³äâèùåííÿ çàðïëàòè â÷èòåë³â ³ êðóãîâó ïîðóêó ç çàñòàð³ëèìè ï³äðó÷íèêàìè; ïðî øê³ëüí³ åëåêòðîíí³ æóðíàëè ³ ïëàíè ââåäåííÿ â³äêðèòîãî äîñòóïó íà øê³ëüí³ âèòðàòè ³ áàòüê³âñüê³ ãðîø³.



Ïðî çàñåêðå÷åíó ³íôîðìàö³þ ÇÍÎ, ïîðàäè ÷îëîâ³êà-çàâó÷à êè¿âñüêî¿ øêîëè ³ ùå áàãàòî ö³êàâîãî – ó ïåðø³é ÷àñòèí³ ³íòåðâ’þ ç øåôîì ̳íîñâ³òè.

Áåñ³äó ç ˳볺þ Ãðèíåâè÷ ìè ïëàíóâàëè ïðîâåñòè çà ñòàíäàðòíèìè êàíîíàìè: â³ä çàãàëüíèõ ïèòàíü – äî êîíêðåòèêè. Àëå çà ê³ëüêà äí³â äî çóñòð³÷³ "íåîáåðåæíî" çàïðîïîíóâàëè ÷èòà÷àì ó Ôåéñáóö³ ñòàâèòè ïèòàííÿ ì³í³ñòðó îñâ³òè ³ íàóêè. ² äóæå ñêîðî çðîçóì³ëè: ñàìå â³äïîâ³ä³ íà ¿õí³ çàïèòàííÿ ³ ìàþòü ñòàíîâèòè îñíîâó öüîãî ³íòåðâ’þ.

Îñê³ëüêè çàïèòàíü íàä³éøëî áëèçüêî ï³âòîðè ñîòí³, çóñòð³÷àòèñÿ ç ïàí³ ì³í³ñòðîì äîâåëîñÿ äâ³÷³. Íàóêîâîãî íàïðÿìêó íàâ³òü íå òîðêàëèñÿ, çàíàäòî âæå áàãàòî áóëî îñâ³òí³õ òåì. Áëèçüêî 130 çàïèòàíü – áàãàòî ç íèõ åìîö³éí³, íà ãðàí³ ôîëó – ÷åêàëè íà çì³ñòîâí³ â³äïîâ³ä³.

Ïåðøó ÷àñòèíó áåñ³äè ïðèñâÿòèëè âèêëþ÷íî øê³ëüí³é ïðîáëåìàòèö³. Ïèòàííÿ âèø³â, ì³í³ñòåðñüêî¿ êîðóïö³¿, ïëàã³àòó, ïîë³òè÷íî¿ êîí’þíêòóðè – ðîçãëÿíóëè ó äðóã³é ÷àñòèí³. Ö³êàâèìè, çäàºòüñÿ, âèäàëèñÿ îáèäâà òåêñòè.

"ÕÎ×ÅÌÎ, ÙÎÁ ÍÀ ÑÀÉÒÀÕ ÍÀÂ×ÀËÜÍÈÕ ÇÀÊËÀIJ ÁÓËÈ ÎÏÐÈËÞÄÍÅͲ ÏÎÂͲÑÒÞ ÂѲ ÊÎØÒÈ, ÎÒÐÈÌÀͲ Ç ÓÑ²Õ ÁÞÄÆÅҲ ² Â²Ä ÁÀÒÜʲÂ. ßʲ ÑÓÌÈ ÍÀÄÕÎÄßÒÜ ² ßÊ ÂÎÍÈ ÂÈÊÎÐÈÑÒÎÂÓÞÒÜÑß"

- Ïî÷íåìî ç àêòóàëüíî¿ òåìè, ÿêà òóðáóº ³ øêîëÿð³â, ³ ¿õí³õ áàòüê³â: òåñòóâàííÿ ÇÍÎ, ÿêå âæå çîâñ³ì áëèçüêî. Íà ì³í³ñòåðñüêîìó ñàéò³ ïðî÷èòàâ âàø çàñïîê³éëèâèé êîìåíòàð ç öüîãî ïðèâîäó. "Éìîâ³ðí³ñòü òîãî, ùî â³äïîâ³ä³ íà òåñòóâàííÿ ÇÍÎ âèéäóòü ó â³äêðèòèé äîñòóï, - êàæåòå âè - ïðÿìóº äî íóëÿ, â ñèñòåìó âáóäîâàíî áåçë³÷ çàïîá³æíèê³â, ÿê³ íå äàþòü òàê³é ìîæëèâîñò³ øàíñ³â". ² äîäàºòå: ""³äïîâ³äí³ îðãàíè ïîâèíí³ çîñåðåäèòè ñâî¿ çóñèëëÿ íà òîìó, ùîá ïðèïèíèòè òàê³ ðå÷³. À øêîëÿðàì õî÷ó ïîðàäèòè – íå âèòðà÷àéòå çàéâ³ ãðîø³, êðàùå ãîòóéòåñÿ äî ÇÍÎ".

Ïèòàííÿ: ÷è ñïðàâä³ ó êðà¿í³ öèðêóëþº ñò³ëüêè ôåéê³â ùîäî òåñòóâàííÿ ÇÍÎ, ùî òðåáà ðîáèòè òàêå ðîç’ÿñíåííÿ? Ïðîáëåìà º íàñò³ëüêè ñåðéîçíîþ?


- ß äàâàëà öåé êîìåíòàð ó â³äïîâ³äü òèì ëþäÿì, ÿê³ çíàéøëè ó ñîö³àëüíèõ ìåðåæàõ íà÷åáòî àíîíñè â³äïîâ³äåé íà ïèòàííÿ òåñòóâàííÿ. Ñïðàâà â òîìó, ùî äëÿ Óêðà¿íñüêîãî öåíòðó îö³íþâàííÿ ÿêîñò³ îñâ³òè (à öå òîé öåíòð, äå, âëàñíå, ãîòóþòüñÿ çàâäàííÿ ³ äå º ëþäè, äëÿ ÿêèõ öå º êîíô³äåíö³éíîþ ³íôîðìàö³ºþ) âèò³ê ö³º¿ ³íôîðìàö³¿ º àáñîëþòíî âáèâ÷èì. ßêùî òàêà ³íôîðìàö³ÿ âèò³êຠâ äåíü îö³íþâàííÿ, âàì äóæå âàæêî îö³íèòè, õòî ¿¿ çíàâ, à õòî – í³. ² òîä³ ðåçóëüòàòè òåñòóâàííÿ çíåö³íþþòüñÿ.

Îäíà ñåñ³ÿ îö³íþâàííÿ ÇÍÎ êîøòóº äóæå äîðîãî, àäæå â í³é îäíî÷àñíî áåðóòü ó÷àñòü äåñÿòêè òèñÿ÷ ëþäåé. Ó ðàç³ âèòîêó ³íôîðìàö³¿, áåç ñóìí³âó, ïîòð³áíî ç áþäæåòó âèä³ëÿòè äîäàòêîâ³ êîøòè íà ïðîâåäåííÿ íîâî¿ ñåñ³¿. Ïëþñ º ìîðàëüí³ çáèòêè â òèõ ëþäåé, ÿê³ íå çíàëè â³äïîâ³äåé íà çàâäàííÿ ³ â³äïðàöþâàëè öþ ñåñ³þ.

Òîáòî öå ñóñï³ëüíî íàäçâè÷àéíî íåãàòèâíå ÿâèùå. ² äîïóñòèòè, ùî õòîñü ç Öåíòðó îö³íþâàííÿ ïðîäàâàâ áè çàâäàííÿ, - àáñîëþòíî íåìîæëèâî. (Õ³áà ùî öå ëþäèíà, ÿêà õî÷å çíèùèòè çîâí³øíº íåçàëåæíå îö³íþâàííÿ). Òîìó ç âèòîêîì çàâäàíü, ÿ äóìàþ, âäàñòüñÿ âïîðàòèñü. Ùî ä³éñíî âàæëèâî ³ ñêëàäíî - çàáåçïå÷èòè, ùîá âæå ï³ä ÷àñ ïðîâåäåííÿ ÇÍÎ í³õòî íå ì³ã êîðèñòóâàòèñÿ ìîá³ëüíèìè òåëåôîíàìè òà ³íøèìè ïðèñòðîÿìè, ÿê³ ìîæóòü ôîòîãðàôóâàòè çàâäàííÿ. Ñàìå ùîá öüîìó çàïîá³ãòè, ïðîïèñàíî äîñèòü æîðñòê³ óìîâè ïðîâåäåííÿ òåñòóâàííÿ.

- Íàñê³ëüêè ÿ ïàì’ÿòàþ, ïîçàìèíóëîãî ðîêó áóâ ³íøèé çàêèä äî ÇÍÎ – ùîäî ìàí³ïóëÿö³é ç ðåçóëüòàòàìè îö³íþâàííÿ ç áîêó ïðîãðàì³ñò³â…

- Òàê, ³ ç öèìè ìàòåð³àëàìè çàðàç ïðàöþº Ãåíåðàëüíà ïðîêóðàòóðà. Îñê³ëüêè ñóä ùå íå â³äáóâñÿ, ìè íå ìàºìî ïðàâà ñòâåðäæóâàòè ïðî ÿê³ñü âèñíîâêè ùîäî ö³º¿ ñïðàâè. Àëå öåé ³íöèäåíò ñòàâ ïðèâîäîì äëÿ ïîñèëåííÿ çàõèñòó áàçè äàíèõ Óêðà¿íñüêîãî öåíòðó îö³íþâàííÿ ÿêîñò³ îñâ³òè. Çì³íè áóëè çä³éñíåí³ ùå â ìåæàõ ï³äãîòîâêè äî ÇÍÎ 2016 ðîêó. Çàðàç öÿ áàçà ïîâí³ñòþ çàõèùåíà ³ ñåðòèô³êîâàíà – ³ áóäü-ÿêå íåñàíêö³îíîâàíå âòðó÷àííÿ ìîæíà â³äñë³äêóâàòè ³ ïîêàðàòè âèííèõ.

- Çàïèòàííÿ â³ä ÷èòà÷³â. ªâãåí Ìóçè÷åíêî ïèòàº: "Êîãäà áóäåò âîïëîùåí ôèíàíñîâûé ïðèíöèï: "äåíüãè õîäÿò çà ó÷åíèêîì"? Ùå îäíà ÷èòà÷êà, Îëüãà Âàñèëü÷åíêî, ðîç’ÿñíþº ñóòü ïèòàííÿ: "Çàêàç÷èê îáðàçîâàòåëüíûõ óñëóã âûáèðàåò ïîñòàâùèêà. Ñåé÷àñ ÌÎÍ ìîíîïîëèñò. Íàñìåðòü ïðåïÿòñòâóåò ðàçâèòèþ àëüòåðíàòèâíûõ, íåãîñóäàðñòâåííûõ øêîë. Äåíüãè çà ðåáåíêîì ïîçâîëèëè áû ðàçâèâàòü ðàçíîãî òèïà àëüòåðíàòèâíûå øêîëû íå òîëüêî äëÿ áîãàòûõ".

Òî êîëè çàïðàöþº òàêèé ô³íàíñîâèé ïðèíöèï?


- Êîëè ïðèéìóòü Çàêîí "Ïðî îñâ³òó", ÿêèé çàðàç ó ïàðëàìåíò³ ³ ïðèéíÿòèé ó ïåðøîìó ÷èòàíí³. ß áðàëà áåçïîñåðåäíþ ó÷àñòü ó ï³äãîòîâö³ öüîãî çàêîíîïðîåêòó, êîëè áóëà ãîëîâîþ êîì³òåòó ç ïèòàíü íàóêè ³ îñâ³òè. Ñàìå ìè çàêëàëè ó öåé äîêóìåíò ïðèíöèï "Ãðîø³ õîäÿòü çà äèòèíîþ" - çîêðåìà, â ÷àñòèí³ çàáåçïå÷åííÿ ñâîáîäè âèáîðó ôîðìè íàâ÷àííÿ ³ ì³ñöÿ íàâ÷àííÿ. Òàêà íîâàö³ÿ äຠìîæëèâ³ñòü, ùîá çà êîæíîþ äèòèíîþ, íåçàëåæíî â³ä òîãî, ÿêî¿ ôîðìè âëàñíîñò³ øêîëè âîíà îáèðàº, éøëè ãðîø³. Çà ¿õíüî¿ äîïîìîãè çàáåçïå÷óâàòèìåòüñÿ îáîâ'ÿçêîâèé ñòàíäàðò íàâ÷àííÿ.

ß ïîä³ëÿþ ïðèíöèï ð³âíîñò³ ôîðì âëàñíîñò³, àäæå â³í ïðîïèñàíèé ó Êîíñòèòóö³¿. Õî÷à â ò³é æå Êîíñòèòóö³¿ çàçíà÷åíî, ùî áåçêîøòîâíèì (áåçîïëàòíèì) º íàâ÷àííÿ ò³ëüêè â äåðæàâíèõ ³ êîìóíàëüíèõ íàâ÷àëüíèõ çàêëàäàõ. Àëå â äàíîìó âèïàäêó ìè ðîçøèðþºìî êîíñòèòóö³éíèé ïðèíöèï, ùî äîçâîëåíî çàêîíîäàâñòâîì. Öåé êðîê º ïðèíöèïîâî âàæëèâèì äëÿ çàáåçïå÷åííÿ ñâîáîäè âèáîðó â îñâ³ò³. Ç ïðèéíÿòòÿì çàêîíó ïðèíöèï "ãðîø³ õîäÿòü çà äèòèíîþ" áóäå ðåàë³çîâàíî; âñå çàðàç çàëåæèòü â³ä ïàðëàìåíòó.

- Ó öüîìó ïèòàíí³ âàøå ì³í³ñòåðñòâî çâèíóâà÷óþòü ó ìîíîïîë³çì³. Âïåâíåí³ â òîìó, ùî ç ïðèéíÿòòÿì Çàêîíó ñèòóàö³ÿ çì³íèòüñÿ?

- Çâè÷àéíî, çì³íèòüñÿ. ² òóò ñïðàâà íå â ìîíîïîë³çì³ ÌÎÍ. Á³ëüøå òîãî, ì³é ñâ³òîãëÿä ïîëÿãຠâ òîìó, ùî ÿ ïðîñóâàþ öåé ïðèíöèï. Âëàñíå, ïðîáëåìà â òîìó, ùî òàêó ëîã³êó ðîçïîä³ëó êîøò³â, ÿê ³ áàãàòî ³íøèõ âàæëèâèõ çì³í, ìîæíà çàïðîâàäèòè ò³ëüêè íà ð³âí³ çàêîíó. Òîìó ìè çàðàç ïîñò³éíî ïðàöþºìî ç êîì³òåòîì íàóêè ³ îñâ³òè Âåðõîâíî¿ Ðàäè – ùîá âîíè íàðåøò³ îïðàöþâàëè ïîíàä 1200 ïîïðàâîê äî äîêóìåíòó, ÿê³ íàäàëè íàðîäí³ äåïóòàòè, ³ ÿêíàéøâèäøå çàâåðøèëè éîãî ï³äãîòîâêó äî äðóãîãî ÷èòàííÿ â ïàðëàìåíò³. Çâè÷àéíî, ùî öå âåëèêà ðîáîòà. Àëå ÿ ñïîä³âàþñÿ, ùî çàêîí áóäå ïðèéíÿòèé Âåðõîâíîþ Ðàäîþ âæå íà ö³é ë³òí³é ñåñ³¿. Îêð³ì ïðèíöèïó "ãðîø³ õîäÿòü çà äèòèíîþ", ó çàêîí çàêëàäåíî é ³íø³ íåîáõ³äí³ çì³íè, ùî äîçâîëÿòü çàïóñòèòè áàãàòî õîðîøèõ ïðîöåñ³â â îñâ³ò³. ² "ðîçøèðèòè" âóçüê³ ì³ñöÿ, ÿê³, ÿ ââàæàþ, íàäçâè÷àéíî çàñòàð³ë³ ³ íå äîçâîëÿþòü ñèñòåì³ îñâ³òè ðîçâèâàòèñü â³äïîâ³äíî äî âèìîã ÷àñó.

- Òàêà äèôåðåíö³àö³ÿ íàâ÷àëüíèõ çàêëàä³â, áåçóìîâíî, ïîòð³áíà. Àëå íàñê³ëüêè âåëèêèì º ðèçèê ïîãëèáëåííÿ ðîçðèâó ì³æ øêîëàìè?

- Ó ìåæàõ äåðæàâíî¿ îñâ³òè ó íàñ º âåëè÷åçíèé ³ ðîçðèâ ì³æ øêîëàìè. Âå-ëè-÷åç-íèé! ß ñòâåðäæóþ, ùî â íàñ â³äñóòí³é ð³âíèé äëÿ âñ³õ äîñòóï äî ÿê³ñíî¿ îñâ³òè. Òàê, ñüîãîäí³ ³ñíóþòü êîìóíàëüí³ øêîëè, ÿê³ îòðèìóþòü êîøòè ÿê ³ç ñóáâåíö³é äåðæàâíîãî áþäæåòó, òàê ³ ç ì³ñöåâîãî áþäæåòó. ², êð³ì òîãî, ó âèãëÿä³ áëàãîä³éíèõ âíåñê³â âîíè îòðèìóþòü êîøòè â³ä áàòüê³â. Ö³ ãðîø³ âçàãàë³ íå îáë³êîâóþòüñÿ; íåçðîçóì³ëî, ÿê ôîðìóþòüñÿ ñóìè, ÿê³ â³ä áàòüê³â âèìàãàþòü ïðèíåñòè. ² ùî íàéñòðàøí³øå: äî ê³íöÿ íåçðîçóì³ëî, ÿê âîíè âèòðà÷àþòüñÿ. Òîáòî äîñòàòîê áàòüê³â ä³òåé, ÿê³ íàâ÷àþòüñÿ ó øêîë³, ñàì ïî ñîá³ âïëèâຠíà ð³âåíü óñòàòêóâàííÿ òà ÿêîñò³ íàâ÷àííÿ ó çàêëàä³. Çâ³äñè é öÿ ïð³ðâà. Ìè òàêîæ âðàõóâàëè öþ ïðîáëåìó ïðè ï³äãîòîâö³ çàêîíó "Ïðî îñâ³òó". ϳñëÿ éîãî ïðèéíÿòòÿ øêîëè áóäóòü çîáîâ`ÿçàí³ îïðèëþäíþâàòè íà ñâî¿õ ñàéòàõ ïîâí³ñòþ âñ³ êîøòè, ÿê³ âîíè îòðèìóþòü ç óñ³õ áþäæåò³â ³ â³ä áàòüê³â. À òàêîæ òå, ÿê ö³ êîøòè âèêîðèñòîâóþòüñÿ.

- Ïîâèíåí âèçíàòè, ùî öå ìàñøòàáíà ³í³ö³àòèâà.

- Òàê, ³ òîä³ áàòüêè áà÷èòèìóòü, ùî øêîëà îòðèìóº ç áþäæåòó äîñòàòíüî áàãàòî êîøò³â. Ïðè ÷îìó òàì áóäå âêàçàíî, íà ÿê³ ö³ë³. ß õî÷ó ñêàçàòè, ùî â ðåçóëüòàò³ ô³íàíñîâî¿ äåöåíòðàë³çàö³¿ ì³ñöåâ³ áþäæåòè çá³ëüøèëèñÿ â³ä 2 äî 8 ðàç³â. ² Âîíè ìàþòü çíà÷íî á³ëüøèé ïîòåíö³àë äîô³íàíñîâóâàòè íàâ÷àëüí³ çàêëàäè. É ³íêîëè ì³ñöåâ³ ðàäè öèì ïðîñòî çëîâæèâàþòü: ãðîø³ âèäàþòüñÿ íà ³íø³ ö³ë³, à íå íà ñâî¿ ïðÿì³ ïîâíîâàæåííÿ. Ïðè öüîìó áàòüêàì ïðîïîíóþòü äîïëà÷óâàòè.

Ïîâåðíåìîñÿ äî ïðèâàòíèõ øê³ë òà ïðèíöèïó "ãðîø³ õîäÿòü çà äèòèíîþ". ßêùî øêîëà ïðèâàòíà, òî âñ³ íàäõîäæåííÿ, ÿê³ çáèðàþòüñÿ ç áàòüê³â, âèòðà÷àþòüñÿ â òîìó ÷èñë³ ³ íà êîìóíàëüí³ ïîñëóãè, ³ íà óòðèìàííÿ ïðèì³ùåííÿ, ³ íà çàðïëàòó â÷èòåë³â. ×àñòî ïðèâàòí³ øêîëè º àëüòåðíàòèâîþ, íàïðèêëàä, äëÿ ä³òåé ç ïåâíèìè íàâ÷àëüíèìè ïðîáëåìàìè; òà çàáåçïå÷óþòü á³ëüøó ³íäèâ³äóàë³çàö³þ íàâ÷àííÿ. ßêùî â öèõ øêîëàõ ïîì³ðíà äëÿ áàòüê³â ïëàòà - çàêëàäè âèæèâàþòü íà ìåæ³. Çà îñòàíí³ ðîêè ó íàñ çíà÷íî ñêîðîòèëàñü ê³ëüê³ñòü ïðèâàòíèõ øê³ë. Íàéá³ëüø åë³òí³, äëÿ áàãàòèõ, äå îïëàòà ïî òèñÿ÷³ ºâðî ³ á³ëüøå – çàëèøèëèñü. À ò³, ÿê³ äàâàëè àëüòåðíàòèâó äëÿ íå äóæå çàìîæíèõ áàòüê³â; ò³, ÿê³ áóëè ñîö³àëüíî â³äïîâ³äàëüíèìè ³ ïðàöþâàëè ç ñîö³àëüíîþ â³äïîâ³äàëüí³ñòþ, ³íêîëè ïðèéìàëè ä³òåé ìàëîçàáåçïå÷åíèõ áåçêîøòîâíî – ê³ëüê³ñòü òàêèõ ïðèâàòíèõ øê³ë ñêîðî÷óºòüñÿ. ² òîìó â óñüîìó öèâ³ë³çîâàíîìó ñâ³ò³, çîêðåìà â ªâðîïåéñüêîìó Ñîþç³, ïðèâàòí³ øêîëè, ÿê³ íå º ïðèáóòêîâèìè îðãàí³çàö³ÿìè ³ íàâ÷àþòü ó ìåæàõ ñòàíäàðòó, - ï³äòðèìóþòüñÿ ç áþäæåòó.

"ÍÀ ÆÀËÜ, ÊÎËÈ ÌÈ ÎÃÎËÎØÓªÌÎ ÊÎÍÊÓÐÑ ÍÀ ϲÄÐÓ×ÍÈÊ Ç ÀÍÃ˲ÉÑÜÊί ÌÎÂÈ, ÍÅÌÀ Ç ×ÎÃÎ ÎÑÎÁËÈÂÎ ÂÈÁÈÐÀÒÈ"

- ×èòàòåëü Äìèòðèé Êîìàðîâ èíòåðåñóåòñÿ: "Ïî÷åìó â Êèåâå íåâîçìîæíî íàéòè ïî íîðìàëüíîé öåíå (äî 10 òûñÿ÷ äîëëàðîâ â ãîä) øêîëó ñ àíãëèéñêèì ÿçûêîì îáó÷åíèÿ? È ãäå â íàñòîÿùåå âðåìÿ ó÷àòñÿ äåòè ìèíèñòðà?"

- Ìî¿ ä³òè âæå äîðîñë³; âîíè íàâ÷àëèñÿ ó çâè÷àéíèõ äåðæàâíèõ øêîëàõ. Äî÷êà íàâ÷àëàñÿ â çàêëàä³ ïðè Êèºâî-Ìîãèëÿíñüê³é àêàäå쳿 ³ çàâåðøèëà âæå íàâ÷àííÿ â ÍàÓÊÌÀ. Ñèí òàêîæ íàâ÷àâñÿ ó çàãàëüíîîñâ³òí³é äåðæàâí³é øêîë³ – ³ çàðàç íàâ÷àºòüñÿ â ë³íãâ³ñòè÷íîìó óí³âåðñèòåò³ òóò, â Óêðà¿í³.

À äëÿ òîãî, ùîá ìè ìîãëè ðîçøèðèòè ìåðåæó øê³ë ç àíãë³éñüêîþ ìîâîþ íàâ÷àííÿ, íàì íåîáõ³äí³ â÷èòåë³, ùî çìîæóòü ó òàêèõ øêîëàõ ïðàöþâàòè. Äëÿ öüîãî ïîòð³áíà àäåêâàòíà çàðïëàòà äëÿ ïåäàãîã³â, ÿê³ ìîæóòü âèêëàäàòè ³íø³ ïðåäìåòè àíãë³éñüêîþ ìîâîþ. Ó íàñ çàðàç º åêñïåðèìåíòè â ìåæàõ äåðæàâíèõ øê³ë, äå ïðîáóþòü çä³éñíþâàòè íàâ÷àííÿ äâîìà ìîâàìè - àíãë³éñüêîþ ³ óêðà¿íñüêîþ. Îäíàê øèðîêî ðîçïîâñþäèòè òàêèé äîñâ³ä ó íàñ íåìà çìîãè.

- À ÿê ùîäî íàâ÷àííÿ òîòàëüíî àíãë³éñüêîþ ìîâîþ?

- Öå ñòâîðþº ïðîáëåìó â îñâîºíí³ âëàñíîãî ñòàíäàðòó – òîáòî îòðèìàíí³ àòåñòàòó ïðî çàãàëüíó ñåðåäíþ îñâ³òó. Ìè íå ìîæåìî äîïóñòèòè, ùîá ç äåðæàâíèõ øê³ë ä³òè âèïóñêàëèñÿ áåç íàëåæíîãî çíàííÿ óêðà¿íñüêî¿ ìîâè. Àëå, íà ìîþ äóìêó, öåé äåê³ëüêàìîâíèé ï³äõ³ä – íàäçâè÷àéíî ïåðñïåêòèâíèé, ³ íàì òðåáà éîãî îáîâ’ÿçêîâî ðîçâèâàòè. Íàïðèêëàä, ó ñâ³ò³ º ö³ëà ìåðåæà øê³ë ì³æíàðîäíîãî áàêàëàâðàòó. Ìîäåë³ öèõ øê³ë äîçâîëÿþòü îäíî÷àñíî îòðèìàòè ì³æíàðîäíèé áàêàëàâðàò ³ àòåñòàò ïðî çàãàëüíó ñåðåäíþ îñâ³òó. Àëå íàä öèì òðåáà äóæå áàãàòî ïðàöþâàòè. Â÷èòåë³ ìàþòü ïðîéòè â³äïîâ³äí³ òðåí³íãè òà îâîëîä³òè ìîâàìè; ä³òè ïîâèíí³ çíà÷íî ³íòåíñèâí³øå íàâ÷àòèñÿ ³ ìàòè á³ëüøå íàâ÷àëüíå íàâàíòàæåííÿ. Öå òàê³ øêîëè, ùî íàçèâàºòüñÿ, íà âèæèâàííÿ (ïîñì³õàºòüñÿ. – ª.Ê.). Àëå ÿ äóìàþ, ùî ÿêùî ìè â Óêðà¿í³ ðîçøèðèìî ìîæëèâîñò³ äëÿ àëüòåðíàòèâíî¿ îñâ³òè, òàê³ øêîëè áóäóòü âèíèêàòè.

- More about English. Àëëà Çàìîæñüêà ïèòàº: "Êîëè ïðèáåðóòü êíèãó Êàðïþêà ( àíãë³éñüêà ìîâà ) ç³ øê³ë?" ³ä ñåáå ÿê êîëèøíüîãî â÷èòåëÿ àíãë³éñüêî¿ äîäàì: ïèòàííÿ ä³éñíî íàáîë³ëå…

- Ó íàñ ³ â ö³ëîìó º ïðîáëåìà ï³äðó÷íèêà ³íîçåìíèõ ìîâ. Íàø ï³äðó÷íèê ³íîçåìíèõ ìîâ, íàïèñàíèé óêðà¿íñüêèìè àâòîðàìè, íå âèòðèìóº êîíêóðåíö³¿ ç îêñôîðäñüêèìè ÷è êåìáðèäæñüêèìè ï³äðó÷íèêàìè. Áî ò³ àâòîðè âïðîäîâæ äåñÿòèë³òü ïðàöþâàëè íàä êîìóí³êàòèâíèìè ìåòîäèêàìè íàâ÷àííÿ. Íàø³ æ ï³äðó÷íèêè âåñü ÷àñ áóëè çîð³ºíòîâàí³ íà çîâñ³ì ³íøèé ï³äõ³ä: ç àêöåíòîì íà ãðàìàòèêó, à íå êîìóí³êàòèâí³ êîìïåòåíòíîñò³. ² öå ïîçíà÷àºòüñÿ íà íàøèõ ï³äðó÷íèêàõ. Íà ïðåâåëèêèé æàëü, ñèòóàö³ÿ º òàêà: êîëè ìè îãîëîøóºìî êîíêóðñ íà ï³äðó÷íèê, íåìà ç ÷îãî îñîáëèâî âèáèðàòè! Àäæå äëÿ òîãî, ùîá íàïèñàòè öþ êíèãó ïî-íîâîìó, ìè ïîâèíí³ ìàòè íîâèõ àâòîð³â, ÿê³ âì³þòü íàâ÷àòè ÷åðåç êîìóí³êàòèâí³ ìåòîäèêè ³ ìîæóòü ñêëàñòè êîíêóðåíö³þ îêñôîðäñüêèì àâòîðàì. Àëå æ âèäàâíèöòâà íå õî÷óòü ïëàòèòè àâòîðàì ï³äðó÷íèê³â íàëåæí³ ãîíîðàðè. ² ï³äáèðàþòü òèõ, ç êèì âîíè ïðàöþâàëè âæå áàãàòî ðîê³â.

- Çàìêíåíå êîëî…

- ² âèõîäèòü ïàðàäîêñàëüíà ñèòóàö³ÿ: ìè êóïóºìî ö³ ï³äðó÷íèêè, áî ³íøèõ íåìàº; ò³, ÿê³ ïðîéøëè íà êîíêóðñ, àáñîëþòíî ïðîçîðî âèãðàþòü òåíäåð. ² ìè íå ìàºìî ï³äñòàâ íå âèäàòè ¿ì ãðèô, òîìó ùî âîíè â³äïîâ³äàþòü íàâ÷àëüí³é ïðîãðàì³. Ïîò³ì ö³ ï³äðó÷íèêè (îñîáëèâî â øêîëàõ, äå íàâ÷àþòüñÿ ä³òè çàáåçïå÷åíèõ áàòüê³â) ëåæàòü ³ ïðèïàäàþòü ïèëîì íà ïîëèö³ â á³áë³îòåö³. À áàòüêè êóïóþòü Êåìáðèäæñüê³ ï³äðó÷íèêè ³ íàâ÷àþòü ä³òåé çà íèìè.

Âñå öå – Ãîð䳿â âóçîë, ÿêèé äóæå âàæêî ðîçðóáàòè.

- ß ïðàâèëüíî ðîçóì³þ, ùî êîæíîãî ðîêó öåé ï³äðó÷íèê ïîäàºòüñÿ íà ðåïîçèòàð³é, ³ â÷èòåë³ ñàì³ éîãî îáèðàþòü?

- Òàê.

- Öå â³äáóâàºòüñÿ òîìó, ùî âîíè çâèêëè ïðàöþâàòè çà öèì ï³äðó÷íèêîì?

- Çâè÷àéíî. Çàðàç ìè äðóêóºìî ï³äðó÷íèêè â³äïîâ³äíî äî çàìîâëåíü, ÿê³ çä³éñíþþòü íàâ÷àëüí³ çàêëàäè. Òîáòî â÷èòåë³ ó íàâ÷àëüíèõ çàêëàäàõ ïîâèíí³ ïîðàäèòèñü ïðî òå, ÿêèé âîíè îáèðàòèìóòü ï³äðó÷íèê. Ïðè öüîìó âîíè ìîæóòü ïðîäèâèòèñü ï³äðó÷íèê íà ðåïîçèòà𳿠³ ïîáà÷èòè éîãî çì³ñò. ² òîä³ íàâ÷àëüíèé çàêëàä âèäຠíàì ñâîº çàìîâëåííÿ.

Òîáòî ó íàñ º 2 ðå÷³, ÿê³ òðåáà ïîäîëàòè (³ öå íå ðîáèòüñÿ îäíîìîìåíòíî). Ïî-ïåðøå, âèðîñòèòè ïëåÿäó àâòîð³â ï³äðó÷íèê³â, ÿê³ ìîæóòü íàïèñàòè ¿õ ïî-íîâîìó. ² ïî-äðóãå, òðåáà âèõîâàòè ó â÷èòåëÿõ çì³íó ï³äõîä³â äî íàâ÷àííÿ. Ùîá âîíè òåæ îáèðàëè ï³äðó÷íèê, ÿêèé áóäå çîð³ºíòîâàíèé íà êîìóí³êàòèâí³ êîìïåòåíòíîñò³.

- Âàæêà ñïðàâà. Áàãàòüîì ó÷èòåëÿì – çà 50 ðîê³â, ³ äî ñïðèéíÿòòÿ íîâèõ ³äåé âîíè íå íàäòî ãîòîâ³…

"ÑÜÎÃÎÄͲ DzËÜÍÈÒÈ Â×ÈÒÅËß Ç ÐÎÁÎÒÈ ÏÐÀÊÒÈ×ÍÎ ÍÅÌÎÆËÈÂÎ. ÄËß ÒÎÃÎ ÏÎÒвÁͲ ÒÐÈ ÄÎÃÀÍÈ. ÀÁÎ ÏÎÁÀ×ÈÒÈ, ÙÎ ËÞÄÈÍÀ ÇIJÉÑÍÈËÀ ÙÎÑÜ ÀÁÑÎËÞÒÍÎ ÀÌÎÐÀËÜÍÅ"

Ó÷èòåëü ³òàë³é Ïîñòðèãàí ïèòàº: "Êîëè ïî÷íóòü äèðåêòîð³â ïðèçíà÷àòè çà çãîäîþ áàòüê³âñüêîãî êîì³òåòó òà ì³ñöåâîãî ñàìîâðÿäóâàííÿ?" Öþ òåìó ïðîäîâæóº Íàòàëÿ ×åðíåíêî: "Ìîæåò, ñòîèò îãðàíè÷èòü ñðîê ïðåáûâàíèÿ ðóêîâîäèòåëÿ ó÷åáíîãî çàâåäåíèÿ? Íàïðèìåð, ïåðåèçáèðàòü äèðåêòîðà øêîëû êàæäûå 4 ãîäà – è âûáèðàòü èç ïðåïîäàâàòåëåé?"

Çíàºòå, ÿ ìàâ áåñ³äó ç îäíèì äèðåêòîðîì øêîëè, â³í êàòåãîðè÷íî ïðîòè. "Äèðåêòîð ìຠáóòè â³ëüíèì ó âèáîð³ êàäð³â", - êàæå â³í. – Ñàìå òîìó ïîòð³áí³ êîíòðàêòè ç ïðîçîðèìè óìîâàìè îö³íþâàííÿ ðîáîòè".


- Ïåðø çà âñå, íå çàâæäè õîðîøèé â÷èòåëü áóäå õîðîøèì äèðåêòîðîì øêîëè. Òîìó ùî äèðåêòîð øêîëè – öå, â ïåðøó ÷åðãó, ìåíåäæåð, óïðàâë³íåöü. ², çâè÷àéíî, â³í ïîâèíåí áóòè ë³äåðîì â÷èòåë³â. Çîêðåìà, çàðàç äëÿ íàñ îäí³ºþ ç ïð³îðèòåòíèõ º ðåôîðìà ñåðåäíüî¿ øêîëè. Ç 2018-19 ðîêó ñòàðòóº ïåðøèé êëàñ íîâî¿ óêðà¿íñüêî¿ øêîëè. ² ë³äåðàìè ö³º¿ ðåôîðìè ìàþòü ñòàòè äèðåêòîðè øê³ë. Ìè ïåðåêîíàëèñÿ: ùî á ìè òóò ó ÌÎÍ íå ïðèäóìàëè, ÿê³ á êðàñèâ³ ñòàíäàðòè ³ ðåêîìåíäàö³¿ íå ïðåäñòàâèëè, êîëè âîíè ïðèõîäÿòü íà ð³âåíü øêîëè, âñå çàëåæèòü â³ä äèðåêòîðà ³ â÷èòåëÿ. Îò íàïðèêëàä: ìèíóëîãî ðîêó ìè çà çåêîíîìëåí³ êîøòè íàäðóêóâàëè Õðåñòîìàò³þ äëÿ ÷èòàííÿ ó ïî÷àòêîâ³é øêîë³. Êðàñèâó, ç ìàëþíêàìè ³ òåêñòàìè ñó÷àñíèõ óêðà¿íñüêèõ ïèñüìåííèê³â. Àäæå ùîá ä³òÿì áóëî ö³êàâî ÷èòàòè, ¿ì ïîòð³áíî ìàòè ö³êàâ³ òåêñòè, à íå íóäí³, ÿê³ çíåîõî÷óþòü äî òàêîãî ÷èòàííÿ.

- ² ùî äàë³?

- Ìè ðîç³ñëàëè öþ Õðåñòîìàò³þ â óñ³ øêîëè. Ïî îäí³é íà ïàðòó, äëÿ òîãî, ùîá ï³ä ÷àñ óðîêó ìîæíà áóëî á ïðî÷èòàòè òåêñò. Àëå êîëè ìè ïðîâåëè ìîí³òîðèíã òîãî, ÿê âèêîðèñòîâóºòüñÿ öÿ Õðåñòîìàò³ÿ, òî ç’ÿñóâàëè: º øêîëè, ÿê³ äóæå àêòèâíî ¿¿ âèêîðèñòîâóþòü, ³ áàòüêè ïðî íå¿ çíàþòü, ³ âñ³ì ïîäîáàºòüñÿ. À º òàê³ çàêëàäè, äå ö³ õðåñòîìàò³¿ ëåæàòü íà ïîëèöÿõ â á³áë³îòåö³, ³ ä³òè ¿õ íå áà÷èëè.

³ä êîãî öå çàëåæèòü? Ó ïåðøó ÷åðãó, â³ä ë³äåðà, äèðåêòîðà. ² â çâ’ÿçêó ç öèì, âàøå ïèòàííÿ º äóæå àêòóàëüíèì. Ìè â "Çàêîí³ ïðî îñâ³òó" íàïèñàëè, ùî äèðåêòîð áóäå îáèðàòèñÿ çà êîíêóðñîì. ² âæå öå ïîëîæåííÿ âèêëèêàëî áóðõëèâó ðåàêö³þ. Àëå ÿ ââàæàþ, ùî öå äóæå ñïðàâåäëèâà íîðìà, áî ìè ìàºìî ïîçèòèâíèé äîñâ³ä ó ì³ñò³ Êèºâ³. Ñàìå òóò âïåðøå ïî÷àëè îáèðàòè äèðåêòîð³â çà êîíêóðñîì. Öå ñêëàäíèé ïðîöåñ! ² â êîíêóðñí³é êîì³ñ³¿ îáîâ`ÿçêîâî º ïðåäñòàâíèêè áàòüê³âñüêèõ îðãàí³çàö³é, ãðîìàäñüêèõ îðãàí³çàö³é. Òîáòî êàíäèäàò íà äèðåêòîðà îòðèìຠäóæå áàãàòî íåñòàíäàðòíèõ çàïèòàíü. ² öå íå ìîæå áóòè ò³ëüêè äîìîâëåí³ñòü ç îðãàíàìè ì³ñöåâîãî ñàìîâðÿäóâàííÿ, òîìó ùî º íåçàëåæí³ ÷ëåíè êîì³ñ³é. ² ÿ áà÷ó, ùî öÿ ìîäåëü ìîæå óñï³øíî ïðàöþâàòè â Óêðà¿í³.

- ×îìó âè òàê ó öüîìó âïåâíåí³?

- Òîìó ùî ãðîìàäÿíñüêå ñóñï³ëüñòâî çàðàç äîâîë³ àêòèâíå. ² ÿ äóìàþ, ùî â êîæí³é òåðèòîð³àëüí³é ãðîìàä³ çíàéäóòüñÿ ò³ áàòüêè, ÿê³ ìîæóòü ñâ³äîìî áðàòè ó÷àñòü ó òàê³é êîíêóðñí³é êîì³ñ³¿. ² òîä³ äèðåêòîð ìຠíå ïðîñòî áóòè ïðèçíà÷åíèì – â³í ìຠïîêàçàòè ïëàí ðîçâèòêó øêîëè, ñâîþ â³ç³þ: ùî â³í áóäå ðîáèòè, ÿê ïðàöþâàòèìå ç ð³çíèìè êàòåãîð³ÿìè ä³òåé.

Äî ðå÷³, ó Çàêîí³ "Ïðî âèùó îñâ³òó" äëÿ ðåêòîð³â ìè ïåðåäáà÷èëè ò³ëüêè äâ³ êàäåíö³¿ íà ïîñàä³ ïî 5 ðîê³â. ² òàêà æ ïîïðàâêà º (íå çíàþ, ÷è áóäå âîíà ïðèéíÿòà) ùîäî äèðåêòîð³â íà÷àëüíèõ çàêëàä³â.

- Ùå îäíå çàïèòàííÿ â³ä ³òàë³ÿ Ïîñòðèãàíà: "Êîëè ââåäóòü ÇÍÎ äëÿ â÷èòåë³â? (ÿê ó÷èòåëü ÿ - "çà")".

- Ïèòàííÿ äóæå ïðàâèëüíå. Îäíàê, ïîòð³áíî óñâ³äîìëþâàòè, ùî ÇÍÎ äëÿ â÷èòåë³â ìຠäóæå â³äð³çíÿòèñÿ â³ä ÇÍÎ äëÿ ó÷í³â. Òîìó ùî â÷èòåëþ ìàëî çíàòè ñâ³é ïðåäìåò. Éîìó òðåáà âì³òè íàâ÷èòè öüîãî ïðåäìåòó ä³òåé. ² öå îçíà÷àº, ùî òðåáà çíàòè ñó÷àñí³ ìåòîäèêè âèêëàäàííÿ. ßê ó÷èòåëü ñï³ëêóºòüñÿ ç ä³òüìè? ßê â³í ðîçó쳺 ¿õíþ ïñèõîëîã³þ? Ïåðåâ³ðèòè âñå öå òåñòîì – äóæå ñêëàäíî. Òîìó â ìè Çàêîí³ "Ïðî îñâ³òó" çàïðîïîíóâàëè òàê çâàíó äîáðîâ³ëüíó ñåðòèô³êàö³þ â÷èòåë³â. Òîáòî äëÿ ïî÷àòêó â÷èòåëü ñàì âèð³øóº, ÷è â³í ³äå íà öþ ñåðòèô³êàö³þ, ÷è í³. Âîíà áóäå ìàòè äâ³ ÷àñòèíè: çîâí³øíþ (ïîä³áíó äî ÇÍÎ) ³ âíóòð³øíþ (äå â÷èòåëü ìຠïðîäåìîíñòðóâàòè, ÿê â³í ðåàë³çóº ñó÷àñí³ ïðàêòèêè ó æèòòÿ).

- Àëå ÷îìó äîáðîâ³ëüíà ñåðòèô³êàö³ÿ? Ìàþ ïîáîþâàííÿ, ùî äîáðîâîëüö³â áóäå íåáàãàòî.

- Òîìó ùî äëÿ íàñ âàæëèâî çàðàç çíàéòè àãåíò³â ðåôîðìè, àãåíò³â íîâî¿ óêðà¿íñüêî¿ øêîëè. Ñóòü ðåôîðìè ïîëÿãຠâ òîìó, ùîá ìè ïåðåéøëè â³ä øêîëè, äå ä³òåé íàïèõàþòü çíàííÿìè, äî øêîëè, äå äàþòü íå ò³ëüêè çíàííÿ, à é ïîÿñíþþòü ä³òÿì, ÿê ¿õ ìîæíà çàñòîñîâóâàòè äëÿ âèð³øåííÿ âëàñíèõ ³ ïðîôåñ³éíèõ ïðîáëåì. Îêð³ì öüîãî, íàâ÷àëüíèé çàêëàä ìຠäîïîìîãòè äèòèí³ âèðîáèòè ÷³òê³ æèòòºâ³ ö³ííîñò³, ùî äîïîìîæóòü ¿é ðîç³áðàòèñÿ ó âàë³ ³íôîðìàö³¿, ÿêîþ ïåðåïîâíåíèé ñâ³ò, òà â³äð³çíèòè ïðàâäó â³ä áðåõí³, à äîáðî â³ä çëà.

² îò äëÿ öüîãî ïîòð³áí³ ³íø³ ñïîñîáè íàâ÷àííÿ.

ßê âèÿâèòè òàêèõ ó÷èòåë³â? Âëàñíå, ìè õî÷åìî çàîõîòèòè ¿õ ï³òè íà öþ ñåðòèô³êàö³þ. ßêùî âîíè ¿¿ ïðîéäóòü ³ äîâåäóòü, ùî çíàþòü ö³ ìåòîäèêè, òî îòðèìàþòü 20-â³äñîòêîâó íàäáàâêó äî çàðîá³òíî¿ ïëàòè. Ïëþñ ¿õí³ì îáîâ’ÿçêîì áóäå ä³ëèòèñÿ öèìè ìåòîäèêàìè ç³ ñâî¿ìè êîëåãàìè. Ðîçó쳺òå, â÷èòåë³ íå ëþáëÿòü, êîëè ¿ì äèêòóþòü ùîñü çãîðè, ç ì³í³ñòåðñòâà. Öå çðàçó ìຠåôåêò â³äøòîâõóâàííÿ. Àëå ÿêùî òîá³ ïîêàçóº ùîñü íîâå òâîÿ êîëåãà, öå âæå çîâñ³ì ³íøà ñèòóàö³ÿ.

- Ãåîðã³é Âèøíåâñüêèé ïèòàº: "Êîëè çàáîðîíÿòü ó øêîëàõ òà ÄÍÇ ïðàêòèêó ùîð³÷íîãî íàïèñàííÿ çàÿâ ïðî ïðèéíÿòòÿ íà ðîáîòó íà 1 ð³ê çàñòóïíèêàì òà â÷èòåëÿì? Êåð³âíèêè ñïåêóëþþòü öèì òà øàíòàæóþòü ïðàö³âíèê³â. Öå ñóïåðå÷èòü òðóäîâîìó çàêîíîäàâñòâó!"

- Ìîÿ äóìêà - ÿêùî â÷èòåëü ÷è êåð³âíèê íà êîíòðàêò³, öå îçíà÷àº, ùî â³í áóäå íàìàãàòèñÿ âåñü ÷àñ áóòè â òîíóñ³ äëÿ òîãî, ùîá ³ç íèì ïðîäîâæèëè óãîäó. ², â ïðèíöèï³, â áàãàòüîõ êðà¿íàõ â÷èòåë³ º íà òàê çâàíèõ äîâãèõ êîíòðàêòàõ.

- Ïðî ÿê³ êðà¿íè éäåòüñÿ?

- Íàïðèêëàä, â ñóñ³äí³é Ïîëüù³ ÷àñòèíà â÷èòåë³â º íà êîíòðàêòàõ, à ÷àñòèíà íàëåæèòü äî âèùî¿ â÷èòåëüñüêî¿ êàòåãî𳿠– öå êîëè ëþäèíà ïåðåõîäèòü íà ïîñò³éíå ì³ñöå ïðàöåâëàøòóâàííÿ. ², äî ðå÷³, ïîëÿêè êàæóòü, øêîäóþòü, ùî öå çðîáèëè.

- ×îìó?

- Òîìó ùî ïðàêòèêà ïîêàçóº, ùî íàâ³òü äîâã³ êîíòðàêòè çîáîâ’ÿçóþòü äîâîäèòè ðåçóëüòàòè ñâ ïðàö³.

Ñüîãîäí³ çâ³ëüíèòè â÷èòåëÿ ç ðîáîòè ïðàêòè÷íî íåìîæëèâî. Äëÿ öüîãî ïîòð³áí³ 3 äîãàíè. Àáî äîâåñòè, ùî ëþäèíà çä³éñíèëà ùîñü àáñîëþòíî àìîðàëüíå, ç êóïîþ äîêàç³â.

Ìè, çâè÷àéíî, íå ìîæåìî (³ íàâ³òü íå ïðîïîíóâàëè) ïåðåâåñòè â÷èòåë³â íà êîíòðàêò – áî öå ïðåäìåò òðóäîâîãî çàêîíîäàâñòâà. Àëå êåð³âíèê³â íàâ÷àëüíèõ çàêëàä³â ÿ ââàæàþ ö³ëêîì ïðàâèëüíî ïåðåâåñòè óñ³õ íà êîíòðàêòè.  äåÿêèõ ì³ñòàõ (çîêðåìà, â Êèºâ³) äèðåêòîðè øê³ë âæå º íà êîíòðàêòàõ.

"…ÊÎÆÍÎÃÎ ÄÍß ÌÀÞ, ÙÎ ÍÀÇÈÂÀªÒÜÑß, "ÑÂÎÄÊÓ Ñ ÏÎ˪É". IJÇÍÀÞÑÜ Â²Ä ×ÎËβÊÀ, ßÊ ÂÍÈÇÓ ²ÍÒÅÐÏÐÅÒÓÞÒÜÑß ÄÅßʲ вØÅÍÍß ÌÎÍ"

- Äìèòðî Êîâàëüîâ åìîö³éíî ö³êàâèòüñÿ: "×îìó, ïðè ïåðåâàíòàæåíí³ øê³ë (5-7 ïàðàëåëüíèõ êëàñ³â, 2 çì³íè, 35-38 ä³òåé â êîæíîìó) íå äîçâîëÿºòüñÿ äèñòàíö³éíå íàâ÷àííÿ (çàðàç íå âäàþñü ó ïîäðîáèö³ ð³çíèö³ äèñòàíö³éíîãî, åêñòåðíàòó òîùî)? ×è ìîæíà â³äíåñòè íàÿâíèé ñòàí ñïðàâ ç ïåðåïîâíåííÿì øê³ë äî "ïîâàæíèõ ïðè÷èí" Íàêàçó ÌÎÍ 431? Õòî òà äå âñòàíîâëþº ïåðåë³ê ïîâàæíèõ ïðè÷èí? Íåâæå äèòèíà îòðèìຠêðàù³ çíàííÿ â òàêèõ øê³ëüíèõ óìîâàõ, à íå âäîìà? Ïðî óëüòðàäîðîã³ ïðèâàòí³ øêîëè íå ïèòàþ, ò³ëüêè ïðî çàãàëüíó îñâ³òó".

- Õî÷ó ñêàçàòè, ùî çíîâó æ òàêè â Çàêîí³ "Ïðî îñâ³òó" ìè ïðèáðàëè "ïîâàæí³ ïðè÷èíè" äëÿ ïåðåõîäó íà åêñòåðíàò. ² ïîñòàâèëè öå íà âèá³ð áàòüê³â. Òîáòî ðàí³øå åêñòåðíàò îôîðìëþâàâñÿ, ÿê ïðàâèëî, äëÿ äèòèíè, ÿêà, íàïðèêëàä, ìåøêຠçà êîðäîíîì àáî çàõâîð³ëà ³ íå ìîæå â³äâ³äóâàòè øêîëó. Çàðàç öå áóäå ïðåäìåòîì âèáîðó áàòüê³â. ªäèíå ùî – äèòèíà êîæåí ðàç ïîâèííà ï³äòâåðäèòè ñâî¿ ðåçóëüòàòè íàâ÷àííÿ. Íàïðèê³íö³ íàâ÷àëüíîãî ðîêó âîíà ìຠïðîäåìîíñòðóâàòè, ùî øêîëÿð äîñÿãíóâ â³äïîâ³äíèõ ðåçóëüòàò³â íàâ÷àííÿ. Õî÷ó òàêîæ äîäàòè, ùî òåíäåíö³ÿ äî ïåðåíàïîâíåííÿ øê³ë º äóæå íåîäíîð³äíîþ ïî Óêðà¿í³

- ßêà ó íàñ ñèòóàö³ÿ ïîð³âíÿíî ç ªâðîïîþ?

- Ó íàñ ñï³ââ³äíîøåííÿ - 10 ó÷í³â íà îäíîãî â÷èòåëÿ. Öå çíà÷íî ìåíøå, í³æ ó ªâðîïåéñüêîìó Ñîþç³. ² öÿ ñåðåäíÿ öèôðà ïî Óêðà¿í³ âèõîäèòü ÷åðåç âåëè÷åçíó ê³ëüê³ñòü ìàëèõ øê³ë, äå â êëàñàõ ïî 10-15 ó÷í³â.

- Çðîçóì³ëî, ñ³ëüñüê³, ñåëèùí³ øêîëè…

- Òàê. À îò ÿêùî ìè â³çüìåìî âåëèê³ ì³ñòà (îñîáëèâî ðàéîíè íîâîáóäîâ), òî òóò º äóæå âåëèêà ïðîáëåìà ³ç íàïîâíþâàí³ñòþ øê³ë. ¯¿ ÿ ÿê ì³í³ñòð ÷àñòî ñòàâëþ ïåðåä îáëàñíèìè îðãàíàìè ì³ñöåâî¿ âëàäè, ÿê³ âèä³ëÿþòü ä³ëÿíêè ï³ä çàáóäîâè. Íå ìîæå çàëèøàòèñÿ òàê, ùî ì³ñöåâ³ îðãàíè âèä³ëÿþòü ä³ëÿíêè, áóä³âåëüíèêè áóäóþòü áóäèíêè, àëå – íå ñòâîðþþòü ñîö³àëüíó ³íôðàñòðóêòóðó. Òîáòî íåìàº í³ ñàäî÷êó, í³ øêîëè. Àáî º, íàïðèêëàä, îäíà øêîëà, ÿêó âèäíî ç ñóñ³äí³õ âèñîòíèõ áóäèíê³â. Áàòüêè çàçâè÷àé íå ìîæóòü âëàøòóâàòè òóäè äèòèíó, áî òàì âæå 42 ó÷í³ â êëàñ³. ² öå ñòâîðþº âåëè÷åçíó íàïðóãó ³ íåçàäîâîëåííÿ áàòüê³â. Ïîòð³áíî çàðàç âíåñòè òàê³ çì³íè â çàêîíîäàâñòâî, ùîá çàáóäîâíèê íå ì³ã óíèêíóòè â³äïîâ³äàëüíîñò³ çà ñîö³àëüíó ³íôðàñòðóêòóðó. Íàïðèêëàä, ÿêùî ñüîãîäí³ çàáóäîâíèê áóäóº ³íäèâ³äóàëüíèé áóäèíîê, â³í ìîæå íå äáàòè ïðî ïîáóäîâó øêîëè, ñàäî÷êà òîùî. Ùî âîíè ðîáëÿòü – â ðàéîí³ çàáóäîâ ðîçáèâàþòü ö³ë³ñíèé ðàéîí íà ³íäèâ³äóàëüí³ áóäèíêè ³ òàê óíèêàþòü ö³º¿ â³äïîâ³äàëüíîñò³. ß ââàæàþ, ùî â òàêîìó âèïàäêó çàáóäîâíèê ïîâèíåí ñïëà÷óâàòè ÿêóñü ÷àñòèíó êîøò³â ÿê âíåñîê äî ïîáóäîâè ñîö³àëüíî¿ ³íôðàñòðóêòóðè. Òîìó ìè áóäåìî ïðàöþâàòè ç ì³í³ñòåðñòâîì ðåã³îíàëüíîãî ðîçâèòêó íàä âíåñåííÿì çì³í äî â³äïîâ³äíèõ íîðìàòèâíî-ïðàâîâèõ àêò³â, ùîá çîáîâ’ÿçàòè çàáóäîâíèê³â íåñòè â³äïîâ³äàëüí³ñòü çà ñîö³àëüíó ³íôðàñòðóêòóðó.

- Òîä³ ó ìåíå çàïèòàííÿ ç äåùî ïðèâàòíèì â³äò³íêîì. ×èòà÷ Ñåðã³é Äîâãàëü çàïèòóº: "Ñïðîñèòå, ïîæàëóéñòà, âîò î êàêîé ñèòóàöèè. Êîãäà ïîêóïàëè êâàðòèðó â ñòðîÿùèìñÿ ñòîëè÷íîì ìèêðîðàéîíå, ñâîé âûáîð îáîñíîâûâàëè, â òîì ÷èñëå, è íàëè÷èåì (â ïðîåêòå) ïðÿìî âî äâîðå îáùåîáðàçîâàòåëüíîé øêîëû. Ïîíÿòíî, ÷òî ñòðîèòåëüñòâî øêîëû ïðîôèíàíñèðîâàíî çà ñ÷åò èíâåñòîðîâ â "æèëûå" ìåòðû. Íà êàêîì æå îñíîâàíèè, ñìåþ ñïðîñèòü, ýòîé øêîëå ïðèñâàèâàþò ñòàòóñ êàêîé-òî òàì ñïåöèàëèçèðîâàííîé è äåòåé ïîñëå 9 êëàññà àâòîìàòîì â 10 íå ïåðåâîäÿò, à òîëüêî ïî ðåçóëüòàòàì íåêîåãî êîíêóðñíîãî îòáîðà? Ïîëó÷àòü èòîãîâûé àòòåñòàò ïðåäëàãàþò â äðóãîé øêîëå, çíà÷èòåëüíî äàëüøå ðàñïîëîæåííîé, ñòàðîé è âîîáùå.

Îñîáîé èçþìèíêè äîáàâëÿåò òîò ôàêò, ÷òî çàìäèðåêòîðà â øêîëå ðàáîòàåò ñóïðóã ìèíèñòðà", - ðåçþìóº ÷èòà÷.

Îçíàéîìèâøèñü ç öèì ïèòàííÿì, ÿ ä³çíàâñÿ, ùî éäåòüñÿ ïðî ñïåö³àë³çîâàíó øêîëó ç âèâ÷åííÿ àíãë³éñüêî¿ ìîâè, ³ òàêîþ âîíà áóëà ç ñàìîãî ïî÷àòêó. Îòæå, ÿêî¿ñü ï³äñòóïíîñò³ òóò íà÷åáòî íåìàº. ² âñå æ òàêè, ÿê ñ³ì’¿ áóòè ó òàê³ ñèòóàö³¿?


- Öå ä³éñíî òàê. Öÿ øêîëà º ç ïîãëèáëåíèì âèâ÷åííÿì ³íîçåìíî¿ ìîâè. Àëå ïèòàííÿ â òîìó, ùî íàâ³òü ÿêáè âîíà íå ìàëà öüîãî ñòàòóñó – âñå îäíî â ö³é øêîë³ âåëè÷åçíà ïðîáëåìà ç ì³ñöÿìè íàâ÷àííÿ. ² öÿ øêîëà "Ëîãîñ" – öå äóæå õîðîøèé ïðèêëàä øêîëè â ðàéîí³ çàáóäîâè, äå íåìຠì³ñöü äëÿ íàâ÷àííÿ ä³òåé. ² òàê, ïðîåêòíà ïîòóæí³ñòü ö³º¿ øêîëè, êîëè âîíà áóäóâàëàñü, áóëà 1200 ó÷í³â. Çàðàç ó í³é íàâ÷àºòüñÿ ïîíàä 2100. ² êëàñè òàì ä³éñíî ïî 38-40 ó÷í³â.

Àëå öå ïðîáëåìà íå ñàìî¿ øêîëè "Ëîãîñ" - âîíè â áóäü-ÿêîìó âèïàäêó ìóñÿòü ðîáèòè êîíêóðñ, òîìó ùî â íèõ íåìຠ³íøî¿ ìîæëèâîñò³: áàæàþ÷èõ á³ëüøå, í³æ òèõ, õòî ìîæå òóäè ïðèéòè.

- ßê æå âèð³øèòè öþ ïðîáëåìó?

- Ò³ëüêè â³äêðèòòÿì íîâèõ øê³ë. ², íàñê³ëüêè ìåí³ â³äîìî, ïîðó÷ ÿêðàç áóäå â³äêðèâàòèñÿ äèòÿ÷èé ñàäî÷îê. Áóäåìî ç’ÿñîâóâàòè ³ òå, êîëè ñàìå áóäå çäàíà íîâà øêîëà â ðàéîí³ Ïîçíÿê³â. Òàì, äå º öÿ ïðîáëåìà.

Äóæå âàæëèâî âðàõîâóâàòè ïð³îðèòåòí³ñòü ìåøêàííÿ äèòèíè. ßêùî âîíà ïðîæèâຠäóæå áëèçüêî äî ö³º¿ øêîëè, òî, çà ð³âíèõ êîíêóðñíèõ ìîæëèâîñòåé, ïåðåâàãà ïîâèííà íàäàâàòèñÿ äèòèí³, ÿêà ìåøêຠáëèæ÷å.

- Îñê³ëüêè ìîâà âæå çàéøëà ïðî âàøîãî ÷îëîâ³êà, ñêàæ³òü, ó âàñ º â³ä íüîãî çâîðîòí³é çâ’ÿçîê? Âñå æ òàêè â³í ïðàöþº íà ³íøîìó îñâ³òíüîìó ð³âí³, í³æ âè. Âè êîðèñòóºòåñÿ ö³ºþ ³íôîðìàö³ºþ?

- Òàê, ÿ ìàþ òîé âåëèêèé ïðèâ³ëåé, ÿêîãî íå ìàëè ³íø³ ì³í³ñòðè, áî êîæíîãî äíÿ ìàþ, ùî íàçèâàºòüñÿ, "ñâîäêó ñ ïîëºé". ijçíàþñü â³ä ÷îëîâ³êà, ÿê âíèçó ³íòåðïðåòóþòüñÿ äåÿê³ ð³øåííÿ ÌÎÍ. Áóâຠòàê, ùî ¿õ ðîçóì³þòü çîâñ³ì íå â òîé ñïîñ³á, ÿê ìè öå çàêëàäàëè. Òàêèé çâîðîòí³é çâ’ÿçîê äóæå âàæëèâèé: â³í äຠìîæëèâ³ñòü åôåêòèâíî êîðèãóâàòè ð³øåííÿ. Êð³ì òîãî, â ìåíå ùå é ìàìà äî öüîãî ÷àñó ïðàöþº â ñèñòåì³ îñâ³òè.

- Êèì ñàìå?

- Â÷èòåëåì ó ëüâ³âñüê³é øêîë³.

- Òîáòî ó âàñ – äèíàñò³ÿ?

- Òàê, ³ ìî¿ áàáóñÿ ³ ä³äóñü òåæ áóëè â÷èòåëÿìè.  ìî¿é ñ³ì`¿ âæå äåê³ëüêà ïîêîë³íü ïåäàãîã³â.

Îòæå, ÿ ïîñò³éíî îòðèìóþ öþ ³íôîðìàö³þ. ² öå äàëî ìåí³ ìîæëèâ³ñòü çðîçóì³òè, çîêðåìà, ùî ó íàñ ä³éñíî íåìຠäî ê³íöÿ ïîðîçóì³ííÿ ç óñ³ìà ð³âíÿìè îñâ³òè. г÷ ó òîìó, ùî, ïîêè ó íàñ äîõîäèòü äî øêîëè ÿêåñü ð³øåííÿ, âîíî îáðîñòຠíîâèìè òðàêòóâàííÿìè ³ ïàïåðàìè íà êîæíîìó ð³âí³ – â³ä îáëàñíèõ óïðàâë³íü äî ìåòîäè÷íèõ öåíòð³â.

² çàðàç ìè ðîçïî÷àëè ïðîåêò ï³ä íàçâîþ "ijòè ³ ïàïåðè". ³í ìຠïðàöþâàòè ïðîòè áþðîêðàòèçàö³¿ îñâ³òè ³ ðîçâàíòàæèòè â÷èòåë³â â³ä ïàïåðîâî¿ ðîáîòè

"ÇÀÐÀÇ ÃÎÒÓªÌΠвØÅÍÍß, ÙÎÄÎ ÍÎÂί ÑÈÑÒÅÌÈ ÄÎÊÓÌÅÍÒÎÎÁ²ÃÓ, ÇÎÊÐÅÌÀ,  ØÊÎËÀÕ. ÄËß ÒÎÃÎ, ÙÎÁ ÑÏÐÎÑÒÈÒÈ Â×ÈÒÅËÞ ÆÈÒÒß"

- ßê â³äáóâàºòüñÿ öå "îáðîñòàííÿ òðàêòóâàííÿìè ³ ïàïåðàìè"?

- Íàïðèêëàä, ùîñü ì³í³ñòåðñòâî ñïóñêàº, ïîò³ì – îáëàñíà äåðæàâíà àäì³í³ñòðàö³ÿ. Ïîò³ì – ì³ñòî, ïîò³ì – ðàéîí. Ñâîãî òðàêòóâàííÿ äîäàþòü ³ ìåòîäè÷í³ öåíòðè.  ðåçóëüòàò³, öåé äèðåêòîð ñèäèòü ó êóï³ ïàïåð³â; òà é ó÷èòåëü íå ìîæå çàéìàòèñÿ áåçïîñåðåäí³ìè îáîâ`ÿçêàìè – íàâ÷àëüíî-âèõîâíèì ïðîöåñîì.

Ó ìåæàõ ïðîåêòó ìè çðîáèëè îïèòóâàëüíèêè äëÿ â÷èòåë³â ð³çíèõ ð³âí³â. Ñïèòàëè, ùî ç ïàïåð³â íàéá³ëüøå çàâàæຠ¿ì ïðàöþâàòè. ² îò çàðàç ìè âæå ãîòóºìî ð³øåííÿ, (ÿê³ ïðåäñòàâèìî äî íîâîãî íàâ÷àëüíîãî ðîêó) ùîäî íîâî¿ ñèñòåìè äîêóìåíòîîá³ãó, çîêðåìà, ó øêîëàõ. Äëÿ òîãî, ùîá ñïðîñòèòè â÷èòåëþ æèòòÿ.

- ßê ó ìèíóëîìó â÷èòåëü ÿ ö³êàâëþñÿ, çà ðàõóíîê ÷îãî æ âè çáèðàºòåñÿ öå çðîáèòè?

- Íàïðèêëàä, ó äåÿêèõ êè¿âñüêèõ øêîëàõ óæå çàïðîâàäæåíî åëåêòðîííèé æóðíàë. Áàòüêàì ðîáèòüñÿ ðîçñèëêà îö³íîê ³ ïðèñóòíîñò³ ä³òåé. Äóæå çðó÷íî. Àëå ïðè öüîìó â÷èòåë³ ïîâèíí³ âåñòè ïîäâ³éíó áóõãàëòåð³þ. Òîìó ùî ùå º ïàïåðîâèé êëàñíèé æóðíàë, ÿêèé º îáîâ’ÿçêîâèì. ² âíîñèòè îö³íêè òðåáà òóäè ³ òóäè.

- Ìàáóòü, ïðèéøîâ ÷àñ ðîçâàíòàæèòè â÷èòåë³â, çàëèøèâøè ëèøå åëåêòðîííèé æóðíàë?

- Âëàñíå, ìè íàä öèì ïðàöþºìî, òîìó ùî íàì ïðè öüîìó òðåáà çàáåçïå÷èòè, ùîá ó êîæí³é øêîë³ áóâ åëåêòðîííèé ï³äïèñ, ùîá äàí³ áóëè çàñâ³ä÷åí³. Òðåáà áóäå çðîáèòè ïåâí³ ñòàíäàðòèçîâàí³ êðîêè äëÿ âñ³º¿ Óêðà¿íè. Ìè çàðàç ðîçðîáëÿºìî ö³ ³íñòðóêö³¿ ³ ïðåäñòàâèìî ¿õ íà ïî÷àòêó íîâîãî íàâ÷àëüíîãî ðîêó. Àëå öå ëèøå îäíå íîâîââåäåííÿ ç ìàñèâó ³íøèõ.

- ßê ãàäàºòå, ñê³ëüêè ÷àñó çíàäîáèòüñÿ íà ïåðåõ³ä äî åëåêòðîííèõ æóðíàë³â?

- Ìîÿ ïîçèö³ÿ ïîëÿãຠó òîìó, ùî âîíî ìຠâèõîäèòè äîáðîâ³ëüíî. Òîáòî ïèòàííÿ òîãî, ÿêèé äîêóìåíòîîá³ã îáèðຠøêîëà (åëåêòðîííèé ÷è ïàïåðîâèé), ìຠáóòè ïèòàííÿì çàêëàäó.

- ß ïðàâèëüíî ðîçóì³þ, ùî ³íôîðìàö³þ äî åëåêòðîííîãî æóðíàëó ìóñèòü çàíîñèòè ñàì ó÷èòåëü?

- Òàê.

- Àëå ñåðåä ó÷èòåë³â º áàãàòî ë³òí³õ ëþäåé, äëÿ ÿêèõ òàêà òðàíñôîðìàö³ÿ áóäå âàæêîþ.

- Çâè÷àéíî, òîìó ìè íå ìîæåìî âèìàãàòè öüîãî â³ä óñ³º¿ êðà¿íè. Àëå ÿêùî º ïðîãðåñèâí³ øêîëè, ÿê³ âæå öå çðîáèëè, - òî âîíè íå ïîâèíí³ âåñòè öþ ïîäâ³éíó áóõãàëòåð³þ ³ çàïîâíþâàòè ùå é êëàñí³ æóðíàëè.

- Ìèõàéëî Áðîäñüêèé ö³êàâèòüñÿ: "Çà÷åì ââîäèòü 12 ëåò îáó÷åíèÿ âìåñòî 11? Îòâåò òèïà "âñÿ Åâðîïà òàê äåëàåò" íå ïðèíèìàåòñÿ; â Åâðîïå âñå ïî-ðàçíîìó.  Ãåðìàíèè, íàïðèìåð, â êàæäîé èç çåìåëü ìåñòíûå âëàñòè îïðåäåëÿþò, ñêîëüêî èì ó÷èòüñÿ. È, êñòàòè, â áîëüøèíñòâå çåìåëü ïåðåøëè ñ 12-ëåòíåãî íà 11-ëåòíåå îáó÷åíèå".

- Íó, ïî-ïåðøå, 11-ð³÷íà ïîâíà çàãàëüíà ñåðåäíÿ îñâ³òà íà òåðèòî𳿠ªâðîïè çàëèøèëàñü ò³ëüêè â Á³ëîðóñ³¿, Óêðà¿í³ òà Ðîñ³¿. Öå º ñòàòèñòèêà, ç ÿêîþ íå ïîñïåðå÷àºøñÿ. Àëå ìè ãîâîðèìî ïðî öå íå òîìó, ùî, ìîâëÿâ, óêðà¿íñüêà øêîëà ìຠáóòè 12-ð³÷íîþ ÿê ó ªâðîï³. Íàøà ³äåÿ – ïåðåéòè â³ä øêîëè, äå íàïèõàþòü çíàííÿìè, äî øêîëè êîìïåòåíòíîñòåé ÕÕ² ñòîë³òòÿ. À ùîá ä³òÿì äàòè ö³ êîìïåòåíòíîñò³, ñåðåä íèõ ìຠáóòè íå ò³ëüêè ìàòåìàòè÷íà ³ ïðèðîäíè÷à ãðàìîòí³ñòü, çíàííÿ ìîâ ³ êîìï’þòåðíà ãðàìîòí³ñòü – òå ùî º ó íàøèõ øêîëàõ. À é äîäàòêîâî ùå ãðîìàäÿíñüêà ³ ñîö³àëüíà êîìïåòåíòí³ñòü, ï³äïðèºìëèâ³ñòü ³ ô³íàíñîâà ãðàìîòí³ñòü, íàñêð³çí³ óì³ííÿ, òàê³ ÿê íàâ÷àííÿ âïðîäîâæ æèòòÿ ³ êðèòè÷íå ìèñëåííÿ. Öå òå, ÷îãî ó íàøèõ øêîëàõ íåìàº.

Ùîá öå ôîðìóâàòè, òðåáà íàâ÷àòè â çîâñ³ì ³íøèé ñïîñ³á. Òàêå íàâ÷àííÿ ïîòðåáóº çíà÷íî á³ëüøå ÷àñó, àäæå çà òàêèõ óìîâ ó÷í³ ìàþòü ïðàöþâàòè íàä ïðîåêòàìè, àðãóìåíòîâàíî âèñëîâëþâàòè ñâîþ äóìêó. Ó òðèð³÷í³é ñòàðø³é ïðîô³ëüí³é øêîë³ ä³òè ìàòèìóòü ìîæëèâ³ñòü çîñåðåäèòèñÿ íà òèõ ïðåäìåòàõ, ÿê³ ¿ì ïîòð³áí³, à íå â÷èòè îäíî÷àñíî 25 äèñöèïë³í!

² ùå õî÷ó çàñïîêî¿òè îïîíåíò³â 12-ð³÷íî¿ øêîëè, ùî ïåðåæèâàþòü âèêëþ÷íî ÷åðåç òðèâàë³ñòü íàâ÷àííÿ. ßêùî º 12-ð³÷íà ïîâíà çàãàëüíà ñåðåäíÿ îñâ³òà, òî áàêàëàâðàò áóäå òðè ðîêè, à íå ÷îòèðè. ² âèõîäèòü, ùî àáè çäîáóòè äèïëîì áàêàëàâðà, âàì â ö³ëîìó òðåáà 12+3 ðîêè. À çàðàç – 11+4. Òîáòî çàãàëîì òðèâàë³ñòü íå âèäîâæóºòüñÿ. ² òðåáà âðàõîâóâàòè, ùî 17-ð³÷íà äèòèíà ùå íåçð³ëà, ³ êîëè îáèðຠâèùó îñâ³òó – ÷àñòî ïîìèëÿºòüñÿ. Áóâàº, ùî âîíà ëèøå ï³ñëÿ ïåðøîãî êóðñó ðîçó쳺, òóäè âîíà çàéøëà ÷è í³. Òîìó é òóò ó öüîãî ï³äõîäó º ñâî¿ ïåðåâàãè.

Ïî-äðóãå, ó íàñ øêîëà íå ôîðìóº öåé ñïåêòð êîìïåòåíòíîñòåé òà óì³íü, ÿê³ íåîáõ³äí³ äëÿ ñó÷àñíîãî æèòòÿ. Îò íà îñòàííüîìó Ñâ³òîâîìó Åêîíîì³÷íîìó ôîðóì³ áóëî îïèòóâàííÿ ðîáîòîäàâö³â: ùî âàì áóäå á³ëüøå çà âñå ïîòð³áíî ó íàéìàíèõ ïðàö³âíèê³â ó 2020 ðîö³? ² âñ³ âîíè ãîâîðÿòü ïðî ì’ÿê³ íàâè÷êè, ÿê³ øêîëà ñüîãîäí³ çîâñ³ì íå ôîðìóº. ² óí³âåðñèòåò – òåæ íå ôîðìóº. Âëàñíå, êðèòè÷íå ìèñëåííÿ, óì³ííÿ âèð³øóâàííÿ êîìïëåêñí³ ïðîáëåìè, ñï³âïðàöþâàòè ç ³íøèìè, åìïàò³ÿ – òîáòî òå, ÷îãî ñüîãîäí³ çîâñ³ì íåìຠó íàâ÷àëüíîìó ïðîöåñ³.

ßêáè ìåíå çàïèòàëè, ÷è õî÷ó ÿ 12-é ð³ê äëÿ ñüîãîäí³øíüî¿ øêîëè, ÿ á â³äïîâ³ëà: í³, í³êîëè. Áî öå øêîëà, ÿêà çàáèðຠçäîðîâ’ÿ ä³òåé ³ íå ãîòóº ¿õ äî ñó÷àñíîãî æèòòÿ. À îò äëÿ ò³º¿ øêîëè, ÿêà ìຠáóòè íîâîþ, ç êîìïåòåíòí³ñòíèì íàâ÷àííÿì – òàê, ìè ïîòðåáóºìî 12-ãî ðîêó.

- Ëàðèñà ×îðíîïèñüêà ïèòàº: "Íàñê³ëüêè øê³ëüí³ ïðîãðàìè, ï³äðó÷íèêè, ÿê³ ðîçðîáëÿº- çàòâåðäæóº ÌÎÍ, íà âàøó äóìêó, â³äïîâ³äàþòü ïîòðåáàì ÷àñó? Äîñâ³äó êðà¿í-ë³äåð³â îñâ³òè? Ðîçêàæ³òü ïðî äîñë³äæåííÿ ÌÎÍîì åôåêòèâíîñò³ íîâèõ ïðîãðàì ³ ï³äðó÷íèê³â (ìîæíà ç ïðèêëàäàìè ³ â³äãóêàìè ó÷í³â ³ áàòüê³â). ×è äîâãî ùå ñòðóêòóðà ïðåäìåò³â ó øêîë³ áóäå çàëèøàòèñÿ íà ð³âí³ ê³í. Õ²Õ-ïî÷. ÕÕ ñò....?"

Ó öüîìó æ ðóñë³ ³ çàïèòàííÿ Âàëåíòèíè ̳ùåíêî: "Åñòü âíóê. Ìû åìó óæå "Ãàððè Ïîòòåðà" ÷èòàåì, îí çíàåò, êàê çîâóò âñåõ Òðàíñôîðìåðîâ, à â 1-ì êëàññå åìó ñíîâà íà÷íóò "Ðåïêó" è "Òåðåìîê". Êîãäà áóäóò àäàïòèðîâàòü ïðîãðàììó ìëàäøåé øêîëû è ñäåëàþò åå áîëåå ñîâðåìåííîé? Ýòî âîîáùå ðåàëüíî?


- ß ïîãîäæóþñü, ùî íàâ÷àëüí³ ïðîãðàìè ñüîãîäí³ íå â³äïîâ³äàþòü âèìîãàì ÷àñó. ² ñàìå òîìó, êîëè ÿ ïðèéøëà íà öþ ïîñàäó â êâ³òí³ 2016 ðîêó, ïåðøå, ùî ìè çðîáèëè – öå îãîëîñèëè îíîâëåííÿ ïðîãðàì ïî÷àòêîâî¿ øêîëè. Ïðè ÷îìó îíîâëåííÿ ïðîãðàì ïðîõîäèëî íà â³äêðèò³é ïëàòôîðì³ ÅäÅðà. Öå áåçïðåöåäåíòíî, òîìó ùî âñ³, õòî õîò³â, ìîãëè íàïèñàòè çàóâàæåííÿ äî ïðîãðàìè; îòðèìàòè çâîðîòí³é çâ’ÿçîê: ïðèéìàþòüñÿ ö³ çàóâàæåííÿ, ÷è íå ïðèéìàþòüñÿ, ³ ÷îìó. Ìè îíîâèëè ïðîãðàìè íà ïðåäìåò â³äïîâ³äíîñò³ â³êîâèì îñîáëèâîñòÿì ä³òåé; âèäàëè òàêîæ Õðåñòîìàò³þ òâîð³â ñó÷àñíèõ äèòÿ÷èõ óêðà¿íñüêèõ ïèñüìåííèê³â – ñàìå äëÿ òîãî, ùîá ä³òè ÷èòàëè íå ïðî "гïêó", à òåêñòè, ÿê³ ìîæóòü áóòè äëÿ íèõ ö³êàâ³, ÿê³ íå âèòÿãíóò³ ç 19 ñòîë³òòÿ, à áåçïîñåðåäíüî âèðîñòàþòü ç³ ñâ³òó, â ÿêîìó ö³ ä³òè æèâóòü.

Áóëà òàêîæ äàíà íèçêà ðåêîìåíäàö³é ó÷èòåëÿì ïî÷àòêîâî¿ øêîëè, ÿê³ ïîâ’ÿçàí³ ³ç âèêîðèñòàííÿì ñó÷àñíèõ ìåòîäèê âèêëàäàííÿ, ùî ´ðóíòóþòüñÿ íà ðîçóì³íí³ ïñèõîëî㳿 äèòèíè ìîëîäøîãî â³êó. Òèïîâèé ïðèêëàä: êîëè ïðèõîäÿòü øåñòèð³÷í³ ä³òè, âîíè äî ôîðìóâàííÿ íàâè÷êè ïèñüìà ìàþòü ïèñàòè îë³âöÿìè.

- Ö³êàâî, ÷îìó?

- Òàê ¿ì íå ïîòð³áíî çàêðåñëþâàòè ïîìèëêó – ìîæíà ïðîñòî ¿¿ âèòåðòè. Öå äîïîìàãຠïîïåðåäèòè ðîçâèòîê ñòðàõó ïåðåä ïîìèëêîþ, ùî ÷àñòî ç’ÿâëÿºòüñÿ ñàìå â öüîìó â³ö³. Îêð³ì öüîãî ðó÷êà âèñòóïຠñâîºð³äíèì ñòèìóëîì – ¿¿ äèòèíà îòðèìóº, êîëè ¿¿ ïèñüìî ñôîðìóâàëîñü, ÿê ñâ³ä÷åííÿ ïðî óñï³õ.

- À ç öèìè ïî÷àòêîâèìè øêîëàìè ó âàñ º çâîðîòí³é çâ’ÿçîê íà ïðåäìåò òîãî, ÷è âèêîíóþòüñÿ ö³ ðåêîìåíäàö³¿?

- Çâ’ÿçîê º. À ðåêîìåíäàö³¿ âèêîíóþòüñÿ íå âñ³ìà, ÿê ³ Õðåñòîìàò³ÿ, ïðî ùî ÿ ðîçïîâ³äàëà ðàí³øå. Ñàìå òîìó íàì òðåáà ìàòè íåçàëåæíó ã³ëêó ìîí³òîðèíãó ÿêîñò³ ïåäàãîã³÷íîãî ïðîöåñó, ÿêèé º â øêîë³. Ñòâîðåííÿ òàêî¿ ñèñòåìè òàêîæ ïåðåäáà÷åíî Çàêîíîì "Ïðî îñâ³òó". ²ñíóâàòèìóòü íåçàëåæí³ â³ä îðãàí³â ì³ñöåâîãî ñàìîâðÿäóâàííÿ ³ øê³ë ðåã³îíàëüí³ ïðåäñòàâíèöòâà îðãàí³â çàáåçïå÷åííÿ ÿêîñò³ îñâ³òè.

Àëå ÿ âñå æ àïåëþþ äî â³äïîâ³äàëüíîñò³ äèðåêòîð³â ³ â÷èòåë³â. Âîíè ìóñÿòü ì³íÿòèñÿ; âîíè ìóñÿòü â÷èòèñÿ, ³íàêøå âîíè íå çìîæóòü áóòè ñó÷àñíèìè îñâ³òÿíàìè, ÿêèõ ïîòðåáóþòü íàø³ ä³òè. Ìè ñâ³é êðîê íàçóñòð³÷ çðîáèëè – âàãîìî ï³äâèùèëè çàðîá³òíó ïëàòó ïåäàãîãàì. Öå âïåðøå çà ðîêè íåçàëåæíîñò³ îïëàòó ïðàö³ ñàìå â÷èòåë³â ï³äíÿëè âãîðó íà äâà òàðèôí³ ðîçðÿäè ïî ºäèí³é òàðèôí³é ñ³òö³, òîáòî ïåäàãîãè çàéíÿëè âèùå ì³ñöå â³äíîñíî ³íøèõ áþäæåòíèê³â.  ñåðåäíüîìó öå çðîñòàííÿ íà 50%. Òàê, öå ìàëî, â íèõ, íà ìîþ äóìêó, ³ äàë³ íèçüêà çàðïëàòà. ² ìè, íåîáõ³äíèé, íà íàøó äóìêó, ð³âåíü çàðïëàòè çàêëàëè â Çàêîí³ "Ïðî îñâ³òó", äî ÿêîãî òðåáà éòè. Àëå ÷îãî öåé êðîê º òàêèì âàæëèâèì? Ìè òàê çâåðòàºìîñÿ äî ïåäàãîã³â: "Â÷èòåë³! Ìè âàñ õî÷åìî ï³äòðèìàòè. Àëå âè ìàºòå áóòè â³äêðèò³ äî ðåôîðìè! Òîìó ùî áåç âàñ í³÷îãî íå â³äáóäåòüñÿ!"

Ïåðåä íàìè - øàëåíèé âèêëèê. Ïåðøèé êëàñ íîâî¿ óêðà¿íñüêî¿ øêîëè áóäå çàïðîâàäæóâàòèñÿ â 2018-2019 íàâ÷àëüíèõ ðîêàõ. Öå çîâñ³ì ³íø³ ïðîãðàìè! Öå ³íòåãðîâàíå íàâ÷àííÿ, íîâ³ ï³äðó÷íèêè; öå ä³òè, ÿê³ îòðèìóþòü, íàïðèêëàä, òåìó íà äåíü ÷è òèæäåíü – ³ ÷åðåç ïðèçìó ö³º¿ òåìè âèâ÷àºòüñÿ âñå: ³ ìàòåìàòèêà, ³ ÷èòàííÿ, ³ íàâ³òü çàíÿòòÿ ç ìèñòåöòâà òà ïðèðîäè ïðèâ’ÿçàí³ äî îäí³º¿ çàãàëüíî¿ òåìè. Òóò ç ä³òüìè ïîòð³áíî áóäå ðîáèòè ðåàëüí³ ïðîåêòè, îðãàí³çîâóâàòè íàâ÷àííÿ ó ãðóïàõ – óñå öå ïîòðåáóº â³äïîâ³äíèõ íàâè÷îê.

Àëå äëÿ öüîãî òðåáà ïåðåï³äãîòóâàòè 22 òèñÿ÷³ â÷èòåë³â, ÿê³ ïî âñ³é êðà¿í³ â³çüìóòü ïåðøèé êëàñ, à ³ç çàâó÷àìè âèõîäèòü 25 òèñ. Áåç íîâèõ ìåòîäèê âîíè íå çìîæóòü ðåàë³çóâàòè ñó÷àñíå íàâ÷àííÿ, ÿêå ñüîãîäí³ º â ïðîâ³äíèõ ñèñòåìàõ ñâ³òó. Õî÷à á â³çüìåìî îñâ³òí³ ñèñòåìè Ô³íëÿí䳿 òà Êàíàäè. Äî ðå÷³, ô³íñüêèé óðÿä, ïîáà÷èâøè ³äå¿ íîâî¿ óêðà¿íñüêî¿ øêîëè ³ çì³íè, ÿê³ áóäóòü ó çàêîí³, - âèð³øèâ ï³äòðèìàòè íàñ ñï³ëüíèì ô³íñüêî-óêðà¿íñüêèì ïðîåêòîì âïðîâàäæåííÿ íîâî¿ óêðà¿íñüêî¿ øêîëè. Âîíè ð³äêî ñï³âïðàöþþòü ç óðÿäàìè ïî îñâ³ò³, àäæå äëÿ íèõ îñâ³òà öå, â òîìó ÷èñë³, îñâ³òí³é òóðèçì: âñ³ ¿äóòü äèâèòèñÿ, ÿê ôóíêö³îíóº ô³íñüêà øêîëà, ÿêà º íàéá³ëüø óñï³øíà ó ñâ³ò³. Öå øêîëà, áàçîâîþ ö³íí³ñòþ ÿêî¿ º ðîçâèòîê êîæíî¿ äèòèíè. Íåçàëåæíî â³ä òîãî, ÿê³ â òåáå çä³áíîñò³, ¿õ ìàþòü çíàéòè òà ðîçâèíóòè, àáè òè ñòàâ óñï³øíèì ³ ùàñëèâèì.

Òàê îò, ÿ äóæå ñïîä³âàþñÿ, ùî ö³ íîâ³ ïðîãðàìè ïî÷àòêîâî¿ øêîëè ïîçèòèâíî çäèâóþòü îòàêèõ ïðîãðåñèâíèõ ëþäåé, ÿê îöÿ âàøà äîïèñóâà÷êà. Òîìó ùî ÿ ç ¿¿ âèñíîâêàìè ö³ëêîì ïîãîäæóþñü.

"ÄËß ÌÅÍÅ ÍÀÉÂÀÆËȲØÅ ÇÍÀÉÒÈ ÒÈÕ ÏÐβÄÍÈʲ ÐÅÔÎÐÌÈ, ßʲ ÁÓÄÓÒÜ ÑÎ˲ÄÀÐͲ. ßÊÙÎ ÒÀÊÈÕ ÁÓÄÅ ÕÎ×À Á 10% - ÄÀ˲ ÌÈ ÇÌÎÆÅÌÎ ÐÓÕÀÒÈÑß ÂÏÅÐÅÄ…"

- Öå ò³ëüêè ïåðøà ÷àñòèíà íàøîãî ³íòåðâ’þ, ïîâí³ñòþ ïðèñâÿ÷åíà ïðîáëåìàì øêîëè. Íàîñòàíîê – äåùî ô³ëîñîôñüêå, íàâ³òü ñâ³òîãëÿäíå ïèòàííÿ â³ä Âîëîäèìèðà Ìèëåíêà. ³í ïèøå, çâåðòàþ÷èñü äî âàñ ó òðåò³é îñîá³: "Âîíà ñïðàâä³ íå ðîçó쳺, ùî íîâîââåäåííÿ ³ ðåôîðìóâàííÿ òðåáà ðîáèòè â ïðèêàçíîìó ïîðÿäêó - à íå äàâàòè íà óñìîòðºí³º ñîâêîâèõ äèðåêòðèñ ³ ó÷èòåëüîê? ßê îò ç ñîâêîâîþ â³äðèæêîþ ó âèãëÿä³ ë³í³éîê - êîëè äîçâîëèëè âèð³øóâàòè øêîëàì, ³ àáñîëþòíà á³ëüø³ñòü çàëèøèëà öåé ñîâîê?

Íó ³ äà. ß, ÿê òàòî ïåðøà÷êà, ïèòàþ - êîëè íàø³ øêîëè ïåðåñòàíóòü áóòè ëèöåì³ðíî áåçêîøòîâíèìè, êîëè áàáêè â øêîëó äàâàé, à ñïèòàòèñü íåìà ç êîãî ³ ÿê, à ñòàíóòü íîðìàëüíî-ïëàòíèìè, ùîá âñå ñòàëî ÷åñíî çà ãðîø³, ³ ìîæíà áóëî á âñå ïðîçîðî êîíòðîëþâàòè?" - ö³êàâèòüñÿ Ìèëåíêî.

Ó öüîìó ïèòàí³ ìåíå á³ëüøå çà âñå ö³êàâèòü ïåðøà ÷àñòèíà: òàê ÿê çàïðîâàäæóâàòè ðåôîðìè ó íàøîìó ñóñï³ëüñòâ³? Óìîâëÿííÿì àáî ç-ï³ä ïàëêè? ßêà âàøà òî÷êà çîðó ç öüîãî ïðèâîäó?


- ß äóìàþ, ùî ³ òå, ³ òå áóäå â êðàéí³ñòü. Òîìó ùî ðåôîðìà – öå ðóõ íàçóñòð³÷. Ðåôîðìà íå ðîáèòüñÿ ò³ëüêè çãîðè, ³ íàì êîí÷å íåîáõ³äíî âçÿòè â ïàðòíåðè â÷èòåë³â, äèðåêòîð³â ³ áàòüê³â. ßêùî íå ìàòè ¿õ äîáðî¿ âîë³, ðåôîðìè íå áóäóòü óñï³øíèìè. Àâòîðèòàðíèì øëÿõîì âè ìîæåòå íàêàçàòè ùîñü âèêîíóâàòè. Àëå óñï³õó íå áóäå, àäæå â÷èòåëü ìຠóñ³ºþ ñâîºþ ñóòòþ çðîçóì³òè ÿê ³ íàâ³ùî âèêîðèñòîâóâàòè ö³ ìåòîäèêè, äàòè ìîâ÷àçíó çãîäó äîòðèìóâàòèñÿ îáðàíîãî êóðñó íàâ³òü çà çàêðèòèìè äâåðÿìè êëàñó. Ðåôîðìà ïåðåäáà÷ຠçì³íè íà âñ³õ ð³âíÿõ, ó òîìó ÷èñë³ çîâñ³ì ³íøèé ìåíåäæìåíò êëàñó. ² íàì äîâåäåòüñÿ íàâ÷èòè öüîãî â÷èòåë³â. Âîíè çàðàç ïðîñòî íå âì³þòü öüîãî ðîáèòè.

Ùå îäèí çíà÷íèé âèêëèê – çàêëàäåíà íàìè â Çàêîí "Ïðî îñâ³òó" ïåäàãîã³÷íà àâòîíîì³ÿ â÷èòåëÿ, êîëè â³í ìîæå ñòâîðþâàòè âëàñí³ ïðîãðàìè. Íà öüîìó òðèìàºòüñÿ âñÿ ïðîãðåñèâíà (çîêðåìà, ïî÷àòêîâà) øêîëà. Çà ö³ºþ ñèñòåìîþ â÷èòåëþ "ñïóñêàþòü" çãîðè ëèøå ðåçóëüòàòè íàâ÷àííÿ – à ÿê òè áóäåø äîõîäèòè äî öèõ ðåçóëüòàò³â – öå òâîÿ ñïðàâà. Àëå äëÿ òîãî, ùîá ðåàë³çóâàòè òàêèé ï³äõ³ä, â÷èòåëü ìຠáóòè òâîðöåì! Òâîðöåì íîâèõ íàâ÷àëüíèõ ìàòåð³àë³â, ö³º¿ ïðîãðàìè. Òîìó ìè âèð³øèëè, ùî ìè ñïî÷àòêó äàìî â÷èòåëÿì ìîäåëüí³ ïðîãðàìè – ùîá âîíè íà íèõ ìîãëè îð³ºíòóâàòèñÿ, ³ ùîá öåé ïåðåõ³ä â³äáóâñÿ ìàêñèìàëüíî áåçáîë³ñíî äëÿ óñ³õ ó÷àñíèê³â îñâ³òíüîãî ïðîöåñó. Íå ìîæíà, íå ðîçâèíóâøè öåé ïîòåíö³àë â÷èòåë³â, âèìàãàòè â³ä íèõ ÷îãîñü êàðäèíàëüíî íîâîãî îäðàçó. Òîìó ìè ïîâèíí³ ç íèìè ñï³âïðàöþâàòè òà äîïîìàãàòè îäèí îäíîìó, à íå ò³ëüêè ñïóñêàòè ùîñü çãîðè.

- ² äðóãå ïèòàííÿ: êîëè íàø³ øêîëè ïåðåñòàíóòü áóòè ëèöåì³ðíî áåçêîøòîâíèìè?

- Îöå – äóæå áîëþ÷å ïèòàííÿ. Íó, ïî-ïåðøå, ó íàñ º Êîíñòèòóö³ÿ Óêðà¿íè, ÿêà êàæå ïðî áåçîïëàòíå íàâ÷àííÿ â êîìóíàëüíèõ ³ äåðæàâíèõ íàâ÷àëüíèõ çàêëàäàõ.

- Òî ùî ðîáèòè, çì³íþâàòè Êîíñòèòóö³þ?

- ß íå çíàþ, ÷è öå ïðîäóêòèâíèé øëÿõ. Äóìàþ, ïðîäóêòèâíèé øëÿõ ïîëÿãຠó òîìó, ùîá â ðåçóëüòàò³ äåöåíòðàë³çàö³¿ îðãàíè ì³ñöåâîãî ñàìîâðÿäóâàííÿ îòðèìàëè ïîâí³ñòþ ïîâíîâàæåííÿ ó ñôåð³ ñåðåäíüî¿ äîøê³ëüíî¿ ³ ïîçàøê³ëüíî¿ îñâ³òè. ² âîíè ïîâèíí³ ö³ äîäàòêîâ³ ô³íàíñîâ³ ðåñóðñè ñïðÿìóâàòè íà øêîëè. Íàì ïîòð³áíî çðîáèòè á³ëüø ïðîçîðèé ìîí³òîðèíã âèêîðèñòàííÿ ô³íàíñîâèõ ðåñóðñ³â íà ì³ñöÿõ, ùîá ãðîìàäà ìîãëà á³ëüøå âïëèâàòè íà ¿õí³é ïåðåðîçïîä³ë. Òîáòî ìè ïîâåðòàºìîñÿ äî ïèòàííÿ, ç ÿêîãî ïî÷èíàëè íàøó áåñ³äó. ßêùî öå áóäå â³äêðèòà ³íôîðìàö³ÿ ³ áàòüê³âñüêèé êîì³òåò áóäå íå ò³ëüêè îáóðþâàòèñÿ, ùî ñêàçàëè çäàòè ÷åðãîâèõ 300 ãðèâåíü, à é çìîæóòü áà÷èòè ðåçóëüòàòè ãðîìàäñüêîãî àóäèòó, öå çíà÷íî çì³íèòü ñïðèéíÿòòÿ ö³º¿ ïðîáëåìè…

- …À âè ñîá³ óÿâëÿºòå ðîçì³ðè ñàáîòàæó ö³º¿ ³í³ö³àòèâè íà âñ³õ ð³âíÿõ?

- (ñóìíî ç³òõàþ÷è) Óÿâëÿþ, àëå æ íå áóâຠñïðàâæí³õ ðåôîðì áåç ñóïðîòèâó! Äëÿ ìåíå çàðàç íàéâàæëèâ³øå çíàéòè òèõ ïðîâ³äíèê³â ðåôîðìè, ÿê³ áóäóòü ñîë³äàðí³. ßêùî òàêèõ áóäå õî÷à á 10% - äàë³ ìè çìîæåìî ðóõàòèñÿ âïåðåä.

×èòàéòå ó äðóã³é ÷àñòèí³ ³íòåðâ’þ: ïðî ïðèâàòí³ øêîëè ³ ïðèçíà÷åííÿ ðåêòîð³â, çâèíóâà÷åííÿ ïàí³ ì³í³ñòðà ó ïëàã³àò³ òà ¿¿ íàãîðîäíó çáðîþ, ïðî Ìàðòèíåíêà íà ïîðóêàõ ì³í³ñòðà îñâ³òè; ïðî â÷èòåë³â-óêðà¿íîôîá³â, êîðóïö³þ ñ äðóêóâàííÿì ñòóäåíòñüêèõ êâèòê³â òà áåçë³÷ ³íøèõ ãîñòðèõ ïèòàíü óêðà¿íñüêî¿ îñâ³òè.


ªâãåí Êóçüìåíêî, "Öåíçîð.ÍÅÒ"

: àíîíñè :
: àêöåíòè :
: çîâí³øíº îö³íþâàííÿ :
: Ïîïóëÿðíå :
: íàø³ äàí³ :
Êîíòàêò:
òåë.:
(044) 290-41-24
(044) 290-41-24 (*122)
ôàêñ:
(044) 290-41-24
ì. Êè¿â, âóë. Ñì³ëÿíñüêà, 4
Êàðòà ïðî¿çäó
e-mail: inf@euroosvita.net

Ïðè ïîâíîìó àáî ÷àñòêîâîìó â³äòâîðåíí³ ³íôîðìàö³¿ ïîñèëàííÿ íà euroosvita.net îáîâ'ÿçêîâå ó âèãëÿä³ â³äêðèòîãî äëÿ ïîøóêîâèõ ñèñòåì ã³ïåðïîñèëàííÿ.
euroosvita.net íå íåñå â³äïîâ³äàëüíîñò³ çà ³íôîðìàö³þ îòðèìàíó ç ³íøèõ ñàéò³â